akademisyen, yazar
HAKKINDA YAZILANLAR
Nahide Şimşir’in “Rus Devleti Tarihi”
Hüdavendigâr Onur
Dokuz Sütun 23 Ekim 2021
Türk-Rus savaşları tarihimizde önemli bir yer tutar. Ülkemizde, Ruslarla yapılan savaşlarda şehidi olmayan bir aile hemen hemen yok gibidir. Rusya ve Ruslar hakkında Türkiye’de yayınlanmış çok sayıda eser vardır. Bunların çoğu ise Sovyetler Birliği’yle ilgilidir. Biz bugün Nahide Şimşir’in kaleme aldığı Post yayınlarından Ekim 2020’de üçüncü baskısı çıkan “Rus Devleti Tarihi” adlı kitabı tanıtacağız.
Şimşir, yapıtında (IX.-XX. Yüzyıllara) değinmektedir.
*
Rusların ve Türklerin asırlar boyunca yan yana, iç içe yaşadıklarını belirten Şimşir, şöyle diyor: “Rus Devleti, Kuzey ve Doğu Türklerinin toprakları üzerinde hakimiyet kurmuştur. Batı Türkleri ile ise asırlar boyu mücâdele etmişlerdir. Öyle ki Osmanlı Devleti’nin zayıflayıp yıkılmasında Rusya ile yapmış olduğu savaşların ve onlar lehine
kaybettiği topraklar ve o topraklardan göç hareketinin mühim rolü olmuştur. Rus tarihi böylesine Türk tarihi ile iç içe olmasına rağmen
Rus tarihi ile ilgili Türk bilim adamlarının çalışmaları iki elin parmaklarını geçmeyecek kadar azdır.”
*
Şimşir’in kitabı incelendiğinde, hem Türkiye’deki literatürü hem de Rusya’da son 30 yılda basılan araştırma ve inceleme eserlerden yararlandığını görüyoruz. Şimşir, bu arada okura, bu alanda Akdes
Nimet Kurat’ın “Rusya Tarihi” adlı eserini hatırlatmakta ve başvuru kitabı olduğunu ifade etmektedir.
*
Şimşir, kitabının Giriş kısmında Rus tarihinin kaynaklarını anlattıktan sonra eserini üç bölüm halinde hazırlamıştır. Birinci bölümde, Rus Devleti’nin Kuruluşu başlığı altında Rusların yaşadığı coğrafya, Rusların kökeni, Rusya’yı yöneten hanedanlar gibi konulara değinmektedir. Sonra Rurik Hanedanı ile Romanov Hanedanını
anlatmaktadır.
İkinci bölümde “Rus İmparatorluğu’nun Kuruluşu” anlatılmakta ve birçok konu ile birlikte Türk-Rus savaşlarından bahsedilmektedir.
Yapıtın üçüncü bölümünde de “Rusya’nın Avrupa Siyasetinde Önem Kazanması” geniş şekilde anlatılmaktadır. Dördüncü Bölüme “Rusya’da
büyük Reformlar ve Reaksiyonlar Devri” başlığı konurken, burada köylü serfliğinin kaldırılması, Rusya’da fikir hareketleri, Sovyet ihtilali
ve imparatorluğun yıkılışı anlatılmaktadır.